Organik bahçecilik, böcek ilacı ve gübreler de dahil olmak üzere sentetik ürünler kullanmamak anlamına geliyor. Böylece hem yetiştirdiğimiz bitki, sebze ve meyveleri sağlığımıza zarar vermeden tüketebiliyor, hem de bahçemiz doğal sistemin küçük bir parçası haline dönüştüğü için çevreyi korumuş oluyoruz.
Günümüzde, bahçesiyle uğraşmaktan keyif alan pek çok insan, bahçelerinde organik yetiştiricilik yapabilecekleri bir ortam hazırlayarak, zararları olan kimyasalları ve gübreleri kullanmadan lezzetli ve sağlığa zararsız mahsul yetiştirmeyi tercih ediyor. Ayrıca, topraktaki faydalı bakteri ve canlılara zarar vermediği için doğayla da uyum içinde yetiştiricilik yapabiliyor.
Bahçecilik tarzınızı değiştirerek doğayla işbirliği içinde bir bahçeye sahip olmak başlangıçta biraz emek gerektiriyor ancak sağlayacağı faydalar da bu çabaya fazlasıyla değiyor. Üstelik organik bahçeciliğe sadece bir veya iki bitkiyle küçük bir bahçede de başlamak mümkün.
İlk adım toprağı hazırlamak
Organik bahçeciliğin ilk koşulu toprağı hazırlamaktır. Bitkiler topraktan su, hava ve besin maddeleri alır. Bu nedenle var olan toprağın, ekilen bitkileri kimyasallar olmadan besleyecek niteliklere dönüştürülmesi gerekir. Toprak ne kadar iyi hazırlanırsa sonuçları da o kadar iyi olur. Sağlıklı toprak, daha verimli bitkilerin yetiştirilmesine yardımcı olur.
Başlamadan önce toprağın kalitesini öğrenmek, toprağı geliştirmede işi kolaylaştırır. Bunun için en iyi yöntem toprağın analizini yaptırmaktır. Test için toprak analizi yapan kitler satın alınabileceği gibi, bulunulan bölgenin Tarım İl Müdürlüğü’ne de başvurulabilir.
Toprağın organik üretime hazır hale getirilmesi için toprağı kazıp havalandırmak ve toprağa yaprak küfü, kompost gibi organik maddeler eklemek gerekir. Bu hem toprağın dokusunu da iyileştirir hem de toprakta nem ve besin maddelerinin tutunmasını sağlar.
En doğal gübre: Kompost
Kompost, her türlü organik atığın bir arada çürütülmesi ile elde edilen doğal bir gübredir. Toprağın daha iyi hava almasını, daha iyi su tutmasını ve zenginleşmesini sağlayarak bitkileri besler. Ayrıca çöpleri “siyah altın” haline getirerek yiyecek ve bahçe atıklarını çöplüklerden uzak tutar.
Kompostu evde hazırlamak mümkün olduğu gibi satın da alınabilir. Evde hazırlamak için bir kap ya da bahçede kazılarak hazırlanmış bir çukur kullanılabilir. Kompost için çay poşetleri, yumurta kabukları, meyve, sebze atıkları gibi tüm organik mutfak atıkları, kabuk, dal, çimen, kurumuş çiçek gibi tüm bahçe atıkları ve kağıt atıkları kullanılabilir.
En iyi kompost, toprak, su ve hava ile karıştırılmış azot ve karbon bakımından zengin organik atıkların doğru oranından oluşur. Katmanların arasına ince bir toprak tabakası konmalı ve nemli kalabilmesi için su eklenmelidir. Karışımın hava alabilmesi için delikli bir kapta yapılması uygun olacaktır. Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta kokulu bir çamur oluşmasına neden olacak kadar yeşil atık kullanmamaktır. Kokuyu önlemek için yaprak, saman veya talaş eklenebilir. Kompost asla kokmamalıdır.
Doğru bitki bol verim sağlar
Bahçenin koşullarına ve toprağa uygun bitkiler seçilmelidir. Ekildikleri ortama uyumlu bitkiler hastalıklara veya zararlılara karşı daha güçlü olur. Örneğin, gölgeli ve ormanlık alanda bol güneş gerektiren ya da bol güneş alan bir bahçede nemi seven bitkiler seçilmemelidir. Fide kullanımında ise, kimyasal gübre ve böcek ilacı olmadan yetiştirilen bitkiler en doğru tercihler olacaktır.
Bahçede çeşitlilik yaratmak hastalıkları doğal olarak kontrol eder. Bitki çeşitliliği daha faydalı böcekleri çeker ve olası bitki hastalıklarının bahçeye yayılmasını önler. Ayrıca, her yıl ürünlerin konumunu değiştirmek de toprakta hastalıkların yayılmasını önlemek için etkili bir yöntemdir.
Seçilen bitkilerin ekiminden önce mutlaka yabani otlar yüzeye çıkarılmalı ve topraktan ayıklanmalıdır. Toprağa malç uygulamak da yabani otların sayısını azaltır.
Doğa böcekleri kontrol eder
Böcekleri doğal yollardan kontrol etmek en doğru seçim olacaktır. Bitkiler saldırıya uğradığında asla kimyasal ilaçlar kullanılmamalıdır. Bahçe yağları, böcek öldürücü sabunlar, sarımsak veya acı biber gibi doğal spreyler kullanılabilir.
Organik bir bahçe doğayla iç içe olduğu için toprağında zararlılar da yaşayacaktır. Hayvanlar, kuşlar ve böcekler bahçeleri bu zararlılardan arındıran en önemli koruyuculardır. Örneğin, kirpiler ve kara kurbağaları bahçedeki sümüklü böcek ve salyangozları temizler. Kertenkele, kuşlar, uğur böcekleri ve hatta yarasalar bahçelerdeki zararlı böcekler için doğal avcılardır.
Bu nedenle faydalı hayvanların bahçelerde yaşamlarını sürdürmeleri için onlara uygun yaşam alanları oluşturmak, dost avcıları çekmek için küçük su kaynakları yapmak çok faydalı olacaktır. Ayrıca, faydalı böcekleri çeken dereotu gibi küçük çiçekli bitkiler yetiştirmek de iyi bir fikirdir.